خوزستان؛ سرزمین نخل و آفتاب
خوزستان یکی از با ارزشترین و مهمترین مناطق ایران بهحساب میآید که جاذبههای گردشگری آن مانند جاذبههای تاریخی، طبیعی، معماری، اجتماعی و فرهنگی بسیار باشکوه و بینظیر است.
با صحبت در مورد شهر خوزستان اغلب افراد به گرمای هوا، جنگ هشت ساله با عراق و یا نفت و گاز فکر میکنند، با این حال این شهر مملو از مکانهای بسیار زیبا و دیدنی میباشد که چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند. خوزستان جزو آن مناطقی محسوب میشود که تمدن بشری را در جهان به وجود آورده، یعنی یکی از تمدنهای بشری، شش هزار سال قبل در این شهر پایه گذاری شده که حدود پنج هزار سال قبل با زیر نفوذ گرفتن شوش و مناطق اطراف آن، باعث اختراع خط در آنجا شد. ما در این مقاله از مجله گردشگری روم تور به معرفی کاملی از شهر زیبا و باصفای خوزستان خواهیم پرداخت، چنانچه به این شهر منحصربهفرد علاقه دارید تا پایان مجله گردشگری روم تور با ما همراه باشید.
معرفی استان خوزستان
استان خوزستان در جنوب غربی ایران قرار دارد که از یک سمت به دریای عمان متصل میشود. این استان زیبا از وسعتی حدود ۶۴۰۵۷ کیلومتر مربع برخوردار بوده و به شکل مستطیل است. در شمال خوزستان، استان لرستان و در شمال شرقی و شرق آن استانهای اصفهان و چهارمحال بختیاری قرار دارد. استان ایلام نیز در شمال غربی و استانهای کهگیلویه و بویراحمد و بوشهر نیز به ترتیب از شرق تا جنوب شرقی و جنوب، در همسایگی خوزستان واقع شدهاند. این استان از غرب به کشور عراق محدود میشود.
استان خوزستان از ۲۷ شهرستان، ۵۴ شهر، ۵۲ بخش و ۱۱۲ دهستان تشکیل شده که مرکز آن شهر اهواز است. این استان که جزو قدیمیترین منطقه فلات ایران به شمار میرود دارای ۴۷۱۰۵۰۶ نفر جمعیت میباشد. خوزستان ارزشمند جزو غنیترین استانهای کشور محسوب میشود که در زمینه منابع نفت و گاز حرف اول را میزند. علاوه بر این خوزستان مهمترین مراکز تولید نفت و گاز را نیز در دل خود جای داده، جالب است بدانید که نخستین چاه نفت جهان در مسجد سلیمان خوزستان حفر شد. از پالایشگاههای مهم این استان میتوان به پالایشگاه آبادان، پالایشگاه پتروشیمی بندر امام و پتروشیمی ماهشهر اشاره کرد.
شهر خوزستان فرهنگی غنی و متنوع را خود جای داده و از گویشهای محلی متفاوتی برخوردار است. مردم این شهر به زبانهای عربی، فارسی، لری و بختیاری صحبت میکنند. همانطور که میدانید خوزستان جایگاه ایلهای مختلف میباشد، بنابراین تنوع پوشش گستردهای نیز در این شهر به چشم میخورد.
شهرهای خوزستان
استان خوزستان با ۵۴ شهر، یکی از عظیمترین استانهای ایران را تشکیل میدهد. این استان زیبا و با صفا از دیر زمان تفرجگاه پادشاهان به شمار میرفته و از جاذبههای گردشگری بسیاری برخوردار است. در ادامه با چند شهر زیبا و مهم خوزستان بیشتر آشنا خواهیم شد.
اهواز
اهواز جزو کلان شهرهای کشور ایران محسوب میشود که مرکز استان خوزستان نیز میباشد. این شهر زیبا پر از جاذبههای دیدنی و تاریخی بوده که از تاریخ پر فراز و نشیبی برخوردار است. طبق گفتههای پیشینیان اولین بنیان گذار این شهر عیلامیان بودهاند، به علاوه شهر اهواز در طول تاریخ دو مرتبه تخریب و بازسازی شده است. شهر اهواز از نامهای متعددی مانند هرمز، شیر یا سوق الاهواز برخوردار بوده، علاوه بر این در دوران قاجاریه این شهر را با نام ناصری یا ناصریه میشناختند. اهواز دارای جاذبههای گردشگری متنوع و بسیاری میباشد که از مهمترین آنها میتوان به پل سفید اهواز، پل سیاه، پل طبیعت، موزه هنرهای معاصر، بازار کاوه، بازار عبدالحمید، آرامگاه علی بن مهزیار، کلیسا سورت مسروپ، بنای معین التجار و خانه ماپار اشاره کرد.
شوشتر
شوشتر بعنوان یکی از قدیمیترین شهرهای جهان شناخته شده که در دامنه کوههای زاگرس قرار دارد. این شهر زیبا و باصفا به دلیل برخورداری از آثار تاریخی و جاذبههای بینظیر گردشگری، به یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در نوروز تبدیل شده است. نام اولیه این شهر کهن آدامدون بوده و بعد از آن نیز با نام شورکتیر شناخته شده است، در حال حاضر نیز با نام زیبای شوشتر به مردم دنیا معرفی میشود.
از مهمترین جاذبههای شهر شوشتر میتوان به سازههای آبی شوشتر اشاره کرد. علاوه بر این جاذبههایی مانند پل بند لشکر، مسجد جامع، بقعه براء ابن مالک، نهر داریون، خانه مستوفی شوشتر، برج کلاه فرنگی، چهارطاقی شوشتر و خانه امین زاده نیز از مکانهای دیدنی بسیار جذاب و منحصربهفرد شوشتر محسوب میشوند.
بهبهان
بهبهان را میتوان همچون بهشت کوچکی دانست که جاذبههای طبیعی و تاریخی بسیاری را در دل خود جای داده است. نام قدیمی این شهر ارجان بوده و مردم آن به زبان بهبهانی که گونه ای کهن از زبان فارسی میباشد، صحبت میکنند. از مکانهای دیدنی طبیعی این شهر میتوان دره گرمابه، باغستانهای بینظیر منصوریه،کوه خائیز، منطقه تنگ تکاب، روستا امامزاده حیدر کرار زیدون، روستا تنگ بن و باغ بهو را نام برد. در کنار جاذبههای طبیعی بهبهان، جاذبههای تاریخی نیز وجود دارد که بسیار زیبا و دلنشین هستند. از جمله این آثار میتوان به مسجد جامع و راسته بازار بهبهان، دیوار و خندق اطراف شهر بهبهان، بقعه بشیر نذیر، قلعه مدرسه، گور مکشوفه کتین هوتران، کتیبه تنگ سروک و خانه تاریخی نجف خان اشاره کرد.
آبادان
آبادان پس از اهواز بعنوان مهمترین شهر استان خوزستان شناخته میشود که از مناطق آزاد بازرگانی بحساب میآید. جالب است بدانید که این شهر روزی به عنوان مدرن ترین شهر ایران و خاورمیانه شناخته شده است که به شهر نخستینها نیز معروف بود. این لقب به دلیل وجود اولین پالایشگاه ایران و خاورمیانه، اولین آتش نشانی ایران و… به شهر آبادان اختصاص داده شد. این شهر دوست داشتنی و زیبا از مکانهای دیدنی بسیاری مانند موزه آبادان، موزه نفت، مسجد رنگونی ها، کلیسای ارامنه گاراپت مقدس، سینما نفت (تاج سابق)، سینما شیرین، بازار ته لنجی ها،بازار های قدیمی آبادان نظیر کویتی ها، پل کابلی، اروند رود، رودخانه بهمنشیر و زیارتگاه سید عباس برخوردار میباشد که دیدن آنها خالی از لطف نیست. نخلستانهای شهر آبادان نیز از دیدنیهای جذاب و بینظیر این شهر به شمار میروند.
دزفول
دزفول یکی از شهرهای کهن استان خوزستان است که پیشینه آن به زمان ساسانیان باز میگردد. آب و هوای این شهر در زمستان مدیترانهای و در تابستان گرم و خشک میباشد. از زیباترین مکانهای دیدنی شهر دزفول دریاچه شهیون، آبشار شوی، جنگل های دز، رود بزرگ دز، آسیاب های آبی، مسجد جامع دزفول، آرامگاه یعقوب لیث صفاری، پل قدیم، روستای پامنار، روستای لیوس، تپههای باستانی چغامیش و آستانه متبرکه سبزقبا است که ارزش یکبار دیدن را دارند.
بهترین زمان سفر به خوزستان
بهترین زمان سفر به خوزستان بستگی به اهداف و ترجیحات شما دارد. اگر می خواهید از طبیعت سرسبز و زیبای این استان لذت ببرید، بهتر است در فصل بهار یا پاییز سفر کنید. در این فصول، هوا معتدل و بارانی است و می توانید از شالیزارها، رودخانه ها و دریاچه های خوزستان دیدن کنید. اگر علاقه مند به بازدید از آثار تاریخی و فرهنگی خوزستان هستید، می توانید در هر فصلی سفر کنید. خوزستان دارای بسیاری از اماکن تاریخی مانند شوش، چغازنبیل، هفت تپه، سوسا و ... است.
اگر قصد دارید در فصل تابستان به خوزستان سفر کنید، باید به دمای بالا و رطوبت زیاد هوا توجه کنید. در این فصل، دمای هوا ممکن است به بیش از ۵۰ درجه سانتی گراد برسد و رطوبت نیز بالغ بر ۹۰ درصد باشد. بنابراین، باید لباس های سبک و رنگ روشن بپوشید و از مصرف آب و مایعات فراوان اطمینان حاصل کنید. همچنین ممکن است بعضی از جاذبه های طبیعی خشک شده یا کم آب شده باشند. پس قبل از سفر، اطلاعات لازم را در مورد شرایط جغرافیایی و آب و هوای خوزستان بدست آورید.
مکان های تاریخی اهواز
همانگونه که پیش تر گفتیم، استان خوزستان از قدمتی به درازای دوره ساسانیان برخوردار است.کهن و قدیمی بودن این استان باعث شده تا امروزه آثار تاریخی متنوع و بینظیری را در اختیار گردشگران قرار دهد. از مهمترین و باشکوهترین آثار تاریخی استان خوزستان میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
سازه های آبی شوشتر: تشکیل شده از آبشارها، آسیاب ها، سدهای باستانی و پلها- واقع در میدان کارگر شوشتر ( مشاهده روی نقشه )
بند میزان: واقع در انتهای بلوار شرافت شوشتر ( مشاهده روی نقشه )
قلعه سلاس: واقع در حوالی پل آزادگان و مسجد مستوفی شوشتر ( مشاهده روی نقشه )
آرامگاه دانیال نبی: واقع در خیابان امام خمینی شوش ( مشاهده روی نقشه )
کاخ آپادانا: بلوار امام خمینی جنب قلعه شوش ( مشاهده روی نقشه )
پل بند لشکر: شوشتر،کمیته سوخت ( مشاهده روی نقشه )
برج کلاه فرنگی: شوشتر، میدان 17 شهریور،انتهای خیابان بلوار ( مشاهده روی نقشه )
پل بند شادروان: شمال غربی شوشتر ( مشاهده روی نقشه )
آرامگاه یعقوب لیث: کیلومتری جاده دزفول به شوشتر ( مشاهده روی نقشه )
آتشگاه مسجد سلیمان: شمال شرقی شهر مسجد سلیمان
آتشکده باستانی سر مسجد: واقع در مسجد سلیمان ( مشاهده روی نقشه )
قلعه ارنجان: واقع در 15 کیلومتری بهبهان
تپه جغا: ورودی شهر گتوند، کنار رودخانه کارون
گورستان تاریخی شیرهای سنگی: شهر ایذه،روستای کهباد ( مشاهده روی نقشه )
شهر باستانی ایذه: منطقه باستانی کول فرح- کیلومتری شمال شرقی ایذه
اشکفت سلمان: واقع در 3 کیلومتری جنوب غربی ایذه ( مشاهده روی نقشه )
کلیسا ارامنه: آبادان، ابتدای خیابان زند- جنب مسجد بهبهانیها
مسجد رنگونی ها: آبادان، خیابان پزشک ( مشاهده روی نقشه )
غذاهای سنتی
خوردن غذا یکی از مهمترین بخشهای روزانه هر فرد را تشکیل میدهد.غذاها مطابق با ذائقه و فرهنگ مردمان هر منطقه با منطقه دیگر تفاوت دارد، به صورتی که در هر نقطه از این جهان هستی غذاهای متنوعی طبخ میشود. استان خوزستان یکی از استانهای کشور ایران به شمار میرود که از تنوع غذایی بسیار بالایی برخوردار است. اغلب غذاهای خوزستان تند و پرادویه می باشند، با یکبار امتحان غذاهای سنتی و بینظیر این استان، طعم آن برای همیشه در ذهنتان باقی خواهد ماند. در ادامه به معرفی محبوبترین و پرطرفدارترین غذاهای سنتی استان خوزستان میپردازیم:
امگشت: غذایی دریایی که از ماهی قباد و برنج تهیه میشود.
آش ارده خوزستانی: پلویی خوزستانی که با ماش و ارده تیره رنگ (کنجد ساییده شده) پخته میشود.
قلیه ماهی: غذای معروف جنوبی که از ماهیهایی مانند شیر،شوریده،میش ماهی و هامور تهیه میشود.
ماهی تنوری صبوری، ماهی صبوری تنوری یا کبابی به همراه گشنیز، شنبلیله، سبزی پلویی، سیر و تمر هندی طبخ میگردد.
سمبوسه: این غذای معروف خوزستان از موادی مانند گوشت چرخ کرده، فلفل دلمه، فلفل قلمی، جعفری خرد شده، سیر، پیاز، رب گوجه و ادویه تهیه می شود.
فلافل: غذایی پرطرفدار و محبوب در خوزستان که با نخود خیس خورده، آرد نخودچی، تخم مرغ، جعفری، سیر، زیره سبز، تخم گشنیز، نمک و فلفل درست می شود.
کبه عربی: این غذا شبیه به سمبوسه میباشد با این تفاوت که مواد میانی آن که معمولا متشکل از گوشت چرخ کرده، برنج و لپه است را درون لایه ای از برنج گذاشته سپس سرخ میکنند.نافله: غذایی شیرین طعم که از گوشت چرخ کرده، آرد نخودچی، پیاز، شکر، سرکه، نعنا خشک، آب و ادویه تهیه شده و اغلب به همراه برنج سرو می شود
شیرینی های سنتی
اگر به شیرینی جات علاقه دارید، توصیه می شود حتماً به خوزستان سفر کرده و شیرینیهای خوش عطر و طعم آنجا را امتحان کنید. شیرینیهای سنتی خوزستان نه تنها در خود استان بلکه در کل کشور از محبوبیت ویژهای برخوردار هستند. با روم تور همراه باشید تا با خوشمزهترین و پرطرفدارترین شیرینیهای سنتی خوزستان بیشتر آشنا شوید.
حلوا ارده: حلوا یکی از معروفترین خوراکیهای استان خوزستان به شمار می رود که به چند نوع خوشمزه مانند حلوا کنجدی، حلوا شکری، حلوا راش و حلوا ارده تقسیم میشود.
کلوچه خرمایی دزفول: از دیگر شیرینیهای محبوب خوزستان بوده که از ترکیب موادی نظیر خرما، شکر، خمیر مایه، زیره سبز، روغن یا کره و شیر تهیه میشود.
کلوچه محلی شوشتر: این شیرینی سنتی خوشمزه و مقوی از فواید بسیاری نظیر آرام بخش بودن، ضد اسپاسم، ضد نفخ، افزایش دهنده شیر مادر و ضد میکروب برخوردار است.
حلوا خرمایی: این خوراکی دلچسب خوزستانی را میتوان بسیار مفید دانست چرا که باعث تقویت نیروی جسمی، آرامش اعصاب، از بین بردن سنگ مثانه، بهبود فقر آهن، از بین بردن یبوست و کاهش درد کمر و مفاصل میشود.
از دیگر شیرینیهای محبوب و خوشمزه استان خوزستان می توان به کلیچه، رنگینک، لوز کنجدی دزفول، کلوچه شوشتری، حلوا سفید و عسلیه دزفولی اشاره کرد.
جاذبههای طبیعی
شاید خوزستان را در ذهن خود منطقهای بی آب و علف و خشک تصور کنید، اما اصلا اینطور نیست. این استان زیبا و دوست داشتنی مملو از جاذبههای طبیعی است که هر فردی را مجذوب خود میکند.
دشت سوسن
دشت سوسن، یکی از جاذبههای زیبا و بینظیر خوزستان محسوب میشود که در کنار طبیعتی زیبا از آثار تاریخی ارزشمندی نظیر تپه های باستانی،پل و گور هایی با سنگ مزاری به شکل شیر برخوردار است.
آدرس: ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان ایذه ( مشاهده روی نقشه )
کوه خرسون
کوه خرسون، یکی دیگر از جاذبههای طبیعی خوزستان بوده که دارای آب دائمی، آبشار و بیشه زار می باشد.
آدرس: ۳۵ کیلومتری شمال دزفول در مسیر شهیون، مجاور روستای پا قلعه و بیشه بزان ( مشاهده روی نقشه )
تنگ تکاب
تنگ تنکاب، طبیعت غیر قابل وصف این تنگ در کنار دو کتیبه تاریخی به خط نستعلیق ساده که بر روی سنگ حفر شدهاند، خاطرهای فراموش نشدنی را به شما هدیه میکند. خوزستان نیز موزه طبیعت و تاریخ است.
آدرس: ۱۷ کیلومتری بهبهان،روستای تنگ تکاب ( مشاهده روی نقشه )
دره توبیرون
دره توبیرون، دره ایست کوهستانی که در بیست و یک کیلومتری شمال دزفول قرار دارد. این دره بکر و منحصربهفرد به عنوان یکی از زیباترین جاهای دیدنی استان خوزستان خصوصاً در فصول گرم سال محسوب میشود.
آدرس: ۲۱ کیلومتری شمال دزفول، بخش سردشت دزفول ( مشاهده روی نقشه )
آبشار ایذه
آبشار ایذه که در شهر ایذه قرار دارد و در اوایل فصل بهار بسیار چشم نواز و دیدنی میشود.
آدرس : جنوب شرقی شهرستان ایذه،در فاصله ۶۵ کیلومتری ایذه
تالاب بین المللی شادگان
تالاب بین المللی شادگان با وسعتی ۴۰۰ هزار هکتاری، از دیدنیترین مکانهای طبیعی خوزستان به شمار میآید. این تالاب زیبا از آب شیرین، شور ولب شور تشکیل شده که پوشش گیاهی مختلف و تنوع جانوری بالایی را در خود جای داده است.
آدرس: واقع در جنوب شادگان ( مشاهده روی نقشه )
پرزین
پرزین از دیگر درههای زیبا و بینظیر خوزستان بوده که از چشمهها و آبشارهای متعددی تشکیل شده است.
آدرس: از توابع بخش مرکزی شهرستان گتوند در نزدیکی روستای کیارس
کوه سگریون
کوه سگریون را میتوان بهعنوان یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی استان خوزستان معرفی کرد. آب و هوای مطبوع و دلچسب، طبیعت بکر، سرسبزی، چشمههای آب و درختان وحشی همه و همه موجب شده تا این مکان زیبا به یکی از پرطرفدارترین جاذبههای گردشگری تبدیل شود.
آدرس: شمال شهرستان دزفول واقع در بخش شهیون ( مشاهده روی نقشه )
تالاب هورالعظیم
تالاب هورالعظیم که از آب های مازاد رودهای کرخه، اروند رود و دویرچ تشکیل شده، یکی از بزرگترین تالابهای ایران به شمار میرود. این تالاب عظیم و زیبا بهعنوان جاذبه طبیعی خوزستان معرفی شده و از محبوبیت بالایی برخوردار است.
آدرس: هویزه، منطقه حفاظت شده هورالعظیم ( مشاهده روی نقشه )
کلام آخر
جنوب کشور ایران یکی از زیباترین و پرجنب و جوشترین مناطق ایران است. خوزستان از جمله شهرهای جنوبی محسوب میشود که علاوه بر ایجاد لحظاتی خوش برای گردشگران عزیز، نیاز افراد جهت خرید راحت سوغات را نیز به طور کامل و با تنوع بالا حل میکند. در این مقاله از وب سایت گردشگری روم تور سعی کردیم به معرفی کاملی از استان خوزستان بپردازیم تا این شهر زیبا و منحصربهفرد را بهتر بشناسید، امیدواریم که مطالب این مقاله برای شما مفید بوده باشد.